Op 15 december 2017 heeft de Hoge Raad een arrest gewezen over het model voor schadetaxatie van de Nederlandse Vereniging van Taxateurs van Bomen (NVTB). In dat arrest heeft hij een streep gezet door de boomschadeberekening aan de hand van het “Rekenmodel Boomwaarde”.
Het Rekenmodel is door de NVTB ontwikkeld om de boomwaarde en boomschade te berekenen in gevallen waarbij dat niet mogelijk is aan de hand van de marktwaarde of de vervangingswaarde. Het gaat vaak om grotere bomen in de openbare ruimte, tuinen en parken, die geen productiefunctie hebben en die beschadigd zijn maar die niet vervangen hoeven te worden. Zeer kort samengevat wordt met het Rekenmodel de boomwaarde abstract berekend aan de hand van de kosten die gemoeid zijn om een vergelijkbare boom (soort, leeftijd, functie en vorm) op deze locatie opnieuw te realiseren. Denk daarbij aan aanschafkosten, nazorg in de eerste drie jaar en kosten voor begeleiding en beheer. Bij boomschade kan sprake zijn van functieverlies en/of kans op vervroegde uitval. Beide worden, afhankelijk van aard en omvang van de schade, uitgedrukt in een percentage. Dit percentage, vermenigvuldigd met de boomwaarde is dan de boomschade conform het Rekenmodel.
In de onderhavige zaak had Liander schade veroorzaakt aan een zomereik van de gemeente Heiloo. Er waren bij werkzaamheden wortels beschadigd maar de boom was (nog) niet verloren gegaan. De getaxeerde schade was conform het Rekenmodel Є4.968,-. Omdat Liander juridische bezwaren had tegen het Rekenmodel, heeft ze de zaak voor laten komen bij de kantonrechter, is zij in hoger beroep gegaan en daarna in cassatie gegaan. Centraal stond de vraag of nadeel, zoals een tijdelijk beperkte functie en belevingswaarde en/of het risico op (vervroegde) uitval van de boom voor vergoeding in aanmerking komt.
Het gerechtshof en de Hoge Raad leggen de boomschade conform het Rekenmodel uit als kosten die zijn gemaakt om het genot van de boom te krijgen en te houden, en die door de beschadiging hun doel hebben gemist. De Hoge Raad is van oordeel dat wanneer een boom wordt beschadigd zonder dat vervanging noodzakelijk is, deze boom tot de beschadiging zijn functie volledig heeft vervuld en daarna nog deels vervuld. Daarom kan volgens de Hoge Raad de hoogte van de schade niet gebaseerd op het uitgangspunt dat deze kosten hun doel zouden hebben gemist.
Daarnaast stelt de Hoge Raad dat onzekere toekomstige omstandigheden, zoals de kans op zelfherstel en de kans op andere oorzaken voor uitval, met zich meebrengen dat de uiteindelijke, werkelijke schade niet redelijkerwijs kan worden begroot met een uitvalpercentage die volgt uit een algemene regel, zoals het Rekenmodel van de NVTB.
Door dit arrest kan dus het Rekenmodel van de NVTB niet meer eenzijdig worden gebruikt om het waardeverlies van een boom te bepalen wanneer deze is beschadigd maar niet vervangen hoeft te worden.

https://www.fieldmanager.nl/upload/artikelen/bz8uitspraakhogeraad.pdf